درمان واریکوسل
واریکوسل به معنی اتساع و پیچ خوردگی غیر طبیعی شبکه وریدی بالای بیضه هاست. که در مردان شایع می باشد. برای درمان واریکوسل با توجه به گرید آن، راه های مختلفی از جمله روش های دارودرمانی عوارض آن و روش های جراحی برای درمان قطعی وجود دارد.
شیوع آن زیر 10سال نادر است ولی در بالغین جوان 15% و در مردان نابارور 20 تا 40% می باشد.در کسانی که برای ناباروری ثانویه مراجعه می نمایند یعنی قبلا بچه دار شده اند شیوع آن به 70% می رسد.
90% موارد طرف چپ ودر 10% موارد دو طرفه است علت این پدیده طولانی تر بودن ورید تخلیه کننده خون بیضه چپ به ورید کلیوی و همچنین زاویه عمودی تر آن نسبت به سمت راست می باشد.
واریکوسل شایعترین علت قابل درمان ناباروری ،در مردان می باشد. بیمارانی که به واریکوسل و ناباروری مبتلا هستند،بعد از مراجعه به پزشک خود و انجام مشاوره های دقیق ،سه آزمایش منی برای گرفتن تصمیم نهایی انجام می دهند. پزشک ابتدا معاینه هایی که انجام می دهد در حالت ایستاده و سپس خوابیده با دست انجام می دهد ،تا مشخص شود که آیا با دراز کشیدن، واریکوسل کاهش چشمگیر پیدا می کند یا خیر.
اگر جواب این معاینه منفی بود که باید سونوگرافی شکم و لگن انجام گردد.
اگرچه امروزه سونوگرافی بسیار با دقت بالاتری درجه ی واریکوسل را نشان می دهد.
نشانه های واریکوسل چیست؟
- بزرگ شدن غیرعادی اندازه کیسه بیضه بر اثر پیچ خوردن سیاهرگها
- برجسته شدن پیچ پیچ کیسه ی بیضه بدون احساس درد
- درد شدید بیضه ها خصوصا هنگام ایستادن طولانی
واریکوسل چگونه ایجاد می شود؟
چگونه واریکوسل راتشخیص دهیم؟
ساده ترین روش برای متخصصین ارولوژی معاینه شخص می باشد. در ابتدا پزشک قسمت کشاله ران و بیضه ها را لمس می کند اگر در کیسه بیضه چیزی شبیه کرم احساس شود به معنای اینست که رگها از هم تفکیک شده و دچار تورم شده است.
همچنین در صورتی که یک طرف بیضه کوچکتر از طرف دیگر باشد بیضه کوچکتر امکان ابتلا به واریکوسل را دارد. 25 درصد مردان با روش معاینه دارای بیماری واریکوسل هستند.
چگونه واریکوسل را درمان کنیم؟
همه ی روش های جراحی واریکوسل کدام ها هستند؟
اقدامات قبل از جراحی واریکوسل
چه نکاتی را بعد از جراحی رعایت کنیم؟
- داروی کلومیفن سیترات : مردان با مصرف این دارو عملکرد اسپرم سازی با افزایش تحریک هورمون FSH در هیپوفیز بهبود می یابد. مصرف این دارو مانند سایر داروها دارای عوارضی مانند حالت تهوع، استفراغ، ایجاد حساسیت در سینه هاو تغییر در خلقیات می باشد.
- HCGتزریق آمپول : روش دیگر برای تحریک سلول هایی که نطفه می سازند و در ایجاد اسپرم موثر می باشند، استفاده از آمپول HCG می باشد. این آمپول حاوی هورمون های LH و FSH بوده که عاملی در جهت تحریک ایجاد تستوسترون می باشد.
- قرص بروموکریپتین : در حالت عادی باید میزان هورمون پرولاکتین کافی باشد. این هورمون به وسیله مغز در بدن ایجاد می شود. در صورتی که این هورمون بیش از اندازه نیاز تولید شود تولید هورمون های مردانه را کاهش می دهد وناباروری مردان به وجود می آید. با مصرف قرص بروموکریپتین میزان اضافی هورمون پرولاکتین کمتر می شود. این دارو دارای عوارضی شامل تهوع، استفراغ، سرگیجه و پایین آمدن فشار خون می شود.
- تزریق آمپول GNRH : از دیگر عواملی که باعث تحریک عمل تولید نطفه در مرد می شود ترشح هورمونی به نام GNRH توسط مغز و هیپوفیزتالاموس می باشد. برای افرادی که این هورمون ترشح نمی شود از آمپولی به نام GNRH استفاده می شود. این آمپول برای زنان نیز در تحریک تخمک گذاری موثر می باشد.
- مصرف ویتامین ها: برای تقویت بارداری توصیه به مصرف ویتامین E و مولتی ویتامین می شود.از دیگر داروها ، داروهای رقیق کننده ی اسپرم که مایع میان اسپرمی را روان تر کرده سرعت حرکت اسپرم ها را افزایش می دهند .
درجه بندی واریکوسل
واریکوسل گرید 1
ناباروری یک مشکل رو به رشد در جهان است و خانواده ها را در انتظار فرزند نگه می دارد. اگر به فرد گفته شده است نابارور می باشد و منشاء این مشکل واریکوسل است، فرد به طور خودکار به فکر جراحی تهاجمی و پر هزینه می افتد. در صورتی که روش های جایگزین طبیعی وجود دارد که می تواند به ریشه یابی واریکوسل بپردازد و حتی منجر به یک عمل موفق شده یا از ابتلا به بیماری پیشگیری شود. واریکوسل با توجه به میزان شدت آن به واریکوسل گرید 1 ، واریکوسل گرید 2 و واریکوسل گرید 3 تقسیم می شوند.
علائم واریکوسل گرید 1
این نوع از واریکوسل در بیشتر موارد نیاز به درمان ندارد ولی در صورتی که دارای علائم ذیل می باشد باید به پزشک متخصص اورولوژی مراجعه کرد:
- واریکوسل باعث درد شود
- واریکوسل باعث آتروفی بیضه شود
- واریکوسل باعث ناباروری شود
در صورت مشاهده علائم نسبت به درمان آن اقدام شود زیرا این وضعیت می تواند در بعضی از مردم باعث مشکلات بیضه شود و در این صورت شانس بهبود تولید اسپرم را خواهید داشت .
درمان واریکوسل گرید 1
هدف از درمان واریکوسل اینست که جریان خون برگشتی از بدن به اسکروتوم را متوقف کند.
این کار مانع از داغ شدن بیضه می شود. برای این کار رگهای منتهی به بیضه به بدن به طور کامل متصل یا قطع می شوند. برای رسیدن به این هدف، یک ورید واژینال که مسائل مشابه با وریدهای واریسی نیست باز می شود و اجازه می دهد خون، بیضه را پس از جراحی ترک کند.
چند راه برای درمان واریکوسل گرید 1وجود دارد. روش های جراحی یا لگنی در شکمبه فوقانی انجام می شود که به صورت وریدی در ناحیه کشاله ران و یا کمر جراحی صورت می گیرد .
روش دیگر برای درمان واریکوسل لاپاراسکوپی می باشد و همچنین توسط یک رادیولوژیست مداخله ای از طریق یک روش به نام venography و آمبولیزاسیون انجام شود.
عوارض واریکوسل
- احساس درد
- آتروفی یا تحلیل تدریجی بیضه ها که اندازه بیضه کوچک شده و بیضه ضعیف می شود.
- بروز ناباروری
سوالات متداول
درمان واریکوسل برای چه افرادی مناسب است؟
درصدی از مردان با رسیدن به سن بلوغ به واریکوسل مبتلا می شوند. تنها افرادی نیاز به درمان دارند که فرد را دچار مشکل کند.
کوچک شدن سایز بیضه ها و تضعیف در بافتهای بیضه از نشانه های خطرناک در واریکوسل می باشد. به طور کلی افراد متاهل باید ماهی یکبار و افراد مجرد هر 6 ماه یکبار معاینه شوند.
در سایر افراد به صورت خودکار بهبود می یابد. افراد در واریکوسل حاد باید استراحت کنند زیرا با انجام فعالیت های سنگین و ایستادن های طولانی بیماری شدت می یابد. واریکوسل های حاد یکی از علل ناباروری در مردان می باشد.
چگونه می توان از ابتلا به واریکوسل پیشگیری کرد؟
برای پیشگیری از واریکوسل به طور طبیعی باید مراقبت از دو چیز را انجام دهیم. ابتدا تغییر شیوه زندگی است به طوری که واریکوسل پیشرفت نکند. دوم این است که از رادیکال های آزاد خلاص شویم که باعث می شود دریچه ها به درستی کار کنند.
